Od pewnego czasu w centrum zainteresowania znajduje się dieta bezglutenowa. Chyba żadna inna nie wzbudza tyle kontrowersji, co ta. Dieta bez glutenu ma tyle samo zwolenników, co przeciwników. Ci pierwsi stosowanie żywienia gluten free argumentują niekorzystnym wpływem glutenu na nasz organizm, zwłaszcza pszenicy, która jak wiadomo należy do najbardziej zanieczyszczonych zbóż i faktycznie może być przyczyną złego samopoczucia, z wysypkami i wzdęciami na czele. Ci drudzy z kolei twierdzą, że dieta bezglutenowa to czysta fanaberia i chwilowa moda, a gluten wcale nie jest taki zły jak go malują. Czy faktycznie mają rację? Niekoniecznie. Przykładem, kiedy gluten może być groźny dla zdrowia jest celiakia – choroba immunologiczna polegająca na nietolerancji biała zawartego w zbożach. Innym przykładem na to, że gluten może być źródłem problemów trawiennych jest nietolerancja glutenu lub mówiąc inaczej – nadwrażliwość na gluten. Niezależnie od wszystkiego, stosowanie diety bezglutenowej powinno być kwestią indywidualną i prywatną sprawą każdego z nas. Jeśli wyeliminowanie z menu glutenu przyczynia się do lepszego samopoczucia, to czemu mielibyśmy go nie eliminować?

Celiakia – czym jest tajemnicza choroba?

Celiakia nie jest żadnym nowym wynalazkiem. Choroba ta znana jest od bardzo dawna, choć nie wszyscy jeszcze wiedzą na czym dokładnie polega. Warto więc poświęcić jej słów kilka. Ogólnie rzecz ujmując, celiakia to choroba układu pokarmowego, a mówiąc ściślej – jest to choroba zapalna jelita cienkiego. U osób predysponowanych genetycznie, w wyniku kontaktu z glutenem dochodzi do powstania stanu zapalnego, który stopniowa uszkadza błonę śluzową jelita. Objawy choroby mogą być różne, w zależności od stopnia zaawansowania, jak również predyspozycji samego pacjenta. Klasyczna i jawna celiakia objawia się bólami i nieprzyjemnymi wzdęciami brzucha, wodnistymi lub tłuszczowymi biegunkami, utratą masy ciała, a także uporczywą anemią i stanami depresyjnymi. Jest też celiakia ubogoobjawowa, której obecność sygnalizuje podwyższony poziom cholesterolu, ciągłe zmęczenie czy wrzodziejące zapalenia jamy ustnej. Typowe są też uporczywe bóle głowy, bóle kostne i stawowe, problemy ze skórą, zaburzenia neurologiczne, jak padaczka czy neuropatia. W zdiagnozowanej chorobie najważniejszą rolę odgrywa dieta bezglutenowa i ścisłe jej przestrzeganie.

celiakia

Czym jest nadwrażliwość na gluten?

Obok celiakii, drugą chorobą wymuszającą wyeliminowanie z diety glutenu jest nadwrażliwość na gluten. Może mieć ona dwie postaci – natychmiastową i późną. W tej pierwszej objawy nadwrażliwości pojawiają się w zaledwie kilka minut po spożyciu pokarmu z glutenem. W drugiej z kolei objawy choroby pojawiają się po kilku godzinach, a nawet i dniach. Jakie symptomy daje nadwrażliwość na gluten? Typowa jest tu wysypka skórna, która może pojawiać się na dłoniach, ramionach, przedramionach i plecach. Do innych objawów nadwrażliwości zalicza się bóle brzucha, katar, biegunkę, trudności z oddychaniem oraz w rzadkich przypadkach – wstrząs anafilaktyczny.

Dieta bezglutenowa – poznaj podstawy

Dieta bezglutenowa tylko brzmi strasznie. Tak naprawdę proces przechodzenia z tradycyjnego żywienia na żywienie bez glutenu nie trwa długo i jest całkowicie bezbolesny. Najważniejsze w tym wszystkim jest to, żeby nauczyć się gdzie jest gluten i na jakie produkty należy uważać. Bezpieczną opcją jest kupowanie produktów oznaczonych przekreślonym kłosem lub z napisem „gluten free”. Co ważne – w dzisiejszych czasach bez problemu można dostać produkty bezglutenowe, z których to z kolei można wyczarować prawdziwe cuda, zaczynając od pieczywa, poprzez makarony, na słodkościach kończąc. Poza tym, dieta bezglutenowa nie różni się w założeniach od zasad zdrowego odżywiania. Poza całkowitą eliminacją glutenu, należy spożywać wysokiej jakości produkty z każdej grupy żywieniowej. Posiłki należy spożywać regularnie, w ilości 4-5. Śniadanie jemy zawsze do godziny od przebudzenia. Kolację – najpóźniej 2 godziny przed pójściem spać.

produkty bezglutenowe

Dieta bezglutenowa – czego nie można jeść

Dieta bezglutenowa rządzi się swoimi prawami. Przede wszystkim sztywnym zakazem jest tu spożywanie produktów zbożowych, które zawierają gluten. Wbrew powszechnemu myśleniu, nie jest to tylko pszenica. Gluten zawarty jest też w jęczmieniu i życie. Spornym produktem jest owies. Niby nie powinien zawierać on glutenu, jednakże zboże to bardzo często bywa glutenem zanieczyszczone, więc lepiej nie ryzykować. Jeśli chcecie kupić mąkę owsianą lub płatki owsiane, lepiej wybierzcie produkty certyfikowane, ze znakiem przekreślonego kłosa. Wówczas będziecie mieć 100% gwarancję bezpieczeństwa. Każdy inny owies niestety może was uczulić. Mnie uczula.

gdzie jest gluten

Czego jeszcze nie można jeść będąc na diecie bezglutenowej? Co zawiera gluten? Takich produktów jest całe mnóstwo: przetwory owocowe, lody, zupy instant, gotowe sosy, ketchup, majonez, produkty na bazie mąk z wyżej wspomnianych zbóż. Zabroniona jest też kasza manna, kuskus, płatki pszenne, żytnie, jęczmienne, kasza pęczak, perłowa i mazurska, kaszki błyskawiczne, makaron pszenny i żytni, pyzy, pierogi, pieczywo chrupie i wafle zbożowe (z wyjątkiem tych z przekreślonym kłosem). Na zakazanej liście znajdują się też ciasta drożdżowe, ciasta i ciasteczka na bazie niedozwolonych mąk, herbatniki, biszkopty, paluszki, krakersy, chipsy, pizza, panierki i potrawy panierowane, kawa zbożowa, piwo, napoje mleczne ze słodem jęczmiennym oraz produkty mleczne z ziarnami zbóż.

Produkty bezglutenowe lista

Produktami naturalnie bezglutenowymi są wszystkie warzywa i owoce, a także ryż, kukurydza, soja, proso, gryka, tapioka, maniok, amarantus. Bezglutenowe są też orzechy. Pozostałe produkty bezglutenowe – lista:

  • płatki ryżowe
  • płatki gryczane
  • kasza gryczana
  • skrobia kukurydziana
  • jaja
  • mięso
  • ryby
  • makaron ryżowy
  • makaron ciecierzycy
  • makaron kukurydziany

Jeśli chodzi o słodycze, to najbezpieczniejsze są te z przekreślonym kłosem lub domowe wypieki na bazie produktów bezglutenowych. Bez glutenu są dżemy, cukier, miód, kisiele z mąki ziemniaczanej.

produkty bez glutenu

W sklepie można dostać też proszek bezglutenowy, który pozwoli stworzyć wiele smacznych domowych łakoci. Osoby na diecie bezglutenowej bardzo często sami pieką chleb i bułki. Tak naprawdę nie jest to takie trudne, jak się wydaje. Wystarczy tylko spróbować. Podstawą bezglutenowego pieczywa może być kasza gryczana, mąka gryczana, mąka ryżowa i kukurydziana. Pyszny chlebek można upiec również z bananów z dodatkiem mąki gryczanej. Wiele fajnych przepisów na wypieki bez glutenu można znaleźć w Internecie. Wystarczy tylko odrobina chęci 😊