Flora bakteryjna jelit to ogólnie mówiąc dość złożony i istotny dla naszego zdrowia oraz funkcjonowania ustroju system, na stan którego, mamy ogromny wpływ. Sprawdź, czy wiesz co oznacza to pojęcie. Dowiedz się również, jak należy dbać o florę bakteryjną i jakie czynniki mogą ją zaburzyć.

Co to jest flora bakteryjna?

Flora jelitowa to nic innego, jak zespół mikroorganizmów, a ściślej mówiąc bakterii zamieszkujących w jelicie grubym. Należą one do trzech grup:

  • bakterie pożyteczne – Bifidobacterium iLactobacillus;
  • bakterie oportunistyczne – Bacteroides, Eubacterium i z rodziny Enterobacteriaceae
  • bakterie chorobotwórcze – czyli  Clostridium, Staphylococcus i Pseudomonas.

Szacuje się, że łączna ich liczba może wynosić blisko 1500. U zdrowego człowieka wszystkie one znajdują się w stanie równowagi. Cechą charakterystyczną mikroflory jelitowej jest jej unikalność. Trudno byłoby znaleźć dwie osoby, u których skład flory bakteryjnej byłby identyczny. Decyduje o tym wiek, preferowane: dieta i styl życia, szybkość przemiany materii oraz przechodzone choroby, a ściślej mówiąc zażywane w tym czasie lekarstwa.

Flora bakteryjna jelit i jej funkcje

Bakterie zamieszkujące jelita pełnią wiele istotnych funkcji w ustroju. Nasz mikrobiom jest odpowiedzialny za prawidłowe trawienie oraz wchłanianie z pożywienia ważnych dla organizmu składników odżywczych, mineralnych oraz elektrolitów. Ponadto wytwarzane w jelicie grubym bakterie są odpowiedzialne za tworzenie takich ważnych substancji, jak witaminy z grupy B oraz witaminy K. Flora bakteryjna tworzy także barierę ochronną dla ustroju, zapobiegając przenikaniu oraz namnażaniu niekorzystnych dla organizmu drobnoustrojów. Usprawnia ona także perystaltykę jelit. Wykazuje też zdolności do powstrzymywania rozwoju stanu zapalnego w organizmie. Florze bakteryjnej przypisuje się ponadto umiejętność wytwarzania hormonów – w tym serotoniny zwanej inaczej „hormonem szczęścia”. Nie bez znaczenia pozostaje też jej wpływ na ośrodkowy układ nerwowy, czyli nasz nastrój i ogólne samopoczucie.

Czynniki szkodzące mikroflorze bakteryjnej

Mimo iż mikrobiom można porównać do super-maszyny, nie wolno zapominać jednocześnie o tym, jak łatwo go osłabić. Najbardziej powszechny czynnik uszkadzający florę bakteryjną jelit to nieprawidłowa dieta. Mamy tu na myśli jadłospis, w którym nie brakuje alkoholu, słodyczy oraz produktów zawierających sztuczne dodatki jak wzmacniacze smaku, konserwanty i barwniki. Wszystkie one obciążają jelita i są trudne do usunięcia z organizmu. Mikroflorę jelitową osłabiają również stres i przemęczenie. Niszczycielski wpływ na jej funkcjonowanie mają też antybiotyki, które walcząc z patogenami, usuwają jednocześnie z organizmu pożyteczne bakterie.

Jak rozpoznać zaburzenia flory bakteryjnej?

O tym, że nasza mikroflora jelitowa uległa uszkodzeniu świadczy wiele objawów, często dość nieoczywistych i pozornie niezwiązanych z pracą jelit. Ma to związek z faktem, iż mamy do czynienia z organami o dość złożonej strukturze. Do najczęstszych symptomów zaburzeń makrobiomu należą oczywiście kłopoty ze strony układu pokarmowego, czyli wzdęcia, skurcze jelit, zaparcia, biegunki oraz bóle brzucha i gazy.

Inne sygnały to problemy natury psychicznej jak: stany depresyjne, spadek nastroju, zaburzenia koncentracji i snu, a także często odczuwany niepokój. Podatność na infekcje bakteryjne to także objaw świadczący o tym, że flora bakteryjna jelit wymaga odbudowy. Choroby i bóle stawów oraz często towarzyszące im stany zapalne, to również przejaw osłabienia mikrobiomu. Nagły przyrost wagi także może oznaczać uszkodzenie mikroflory. Ma to związek z zaburzeniami w rejonach pętli mózgowo – jelitowej, które upośledzają pracę ośrodków głodu i sytości.

Jak odbudować florę bakteryjną?

Zniszczona czy osłabiona flora jelitowa nie może pełnić tak dobrze przypisanych jej funkcji. Stąd też w naszej gestii znajduje się umiejętne jej odbudowanie. Jak tego dokonać? Najprościej – poprzez dostarczenie do ustroju probiotyków. Są to żywe mikroorganizmy wykazujące pozytywny wpływ na nasze zdrowie. O tym, jakie rodzaje probiotyków są najskuteczniejsze, dowiecie się z tego  krótkiego poradnika: https://zdrowie.wprost.pl/odzywianie/10320855/jak-odbudowac-flore-bakteryjna-jelit.html. Jego autor opisuje też ich działanie oraz wpływ na nasz mikrobiom.

Odbudowa flory bakteryjnej jelit może odbywać się także poprzez eliminację z codziennej diety  wysokoprzetworzonych produktów na rzecz tych, które zawierają w swoim składzie błonnik i dostarczają ustrojowi ważnych składników odżywczych. Istotnym jest również umiejętne rozładowywanie stresu, chociażby przez uprawianie sportu. Warto też pamiętać, aby w czasie antybiotykoterapii lub tuż po jej zakończeniu sięgnąć po leki osłonowe na żołądek.

Podsumowanie

Reasumując – rola flory bakteryjnej w naszym ustroju jest niezwykle istotna, gdyż wpływa na prawidłowy przebieg większości ważnych procesów – począwszy od trawienia po utrzymanie właściwego poziomu naszej odporności. Dlatego mimo, iż posiada ona zdolność do samoregeneracji, to musimy wesprzeć ją w tej czynności dbając o dietę czy zmieniając styl życia na  zdrowszy.